استادان ایرانی و خارجی ۱۵۰ پروژه تحقیقاتی مشترک دارند

به گزارش روز چهارشنبه خبرنگار گروه دانشگاه خطرنگار، منصور غلامی شب گذشته در برنامه گفت و گوی ویژه خبری به تشریح برنامه ها و دستاوردهای وزارت علوم، تحقیقات و فناوری پرداخت و گفت: دانشگاه ها و مراکز علمی کشور دوره خوبی را در این ۴۰ سال طی کرده اند چرا که در مقطع ۴۰ سال گذشته بعد از انقلاب فرهنگی، دانشگاه ها را از نظر گسترش و تعداد اعضای هیأت علمی از نو شروع کردیم. بخش هایی از جمعیت دانشجویی بعد از انقلاب فرهنگی و با شروع جنگ تحمیلی از تحصیل در دانشگاه روی گردانده و درگیر امور دفاعی و سازندگی کشور شده بودند.

**دانشگاه تربیت مدرس زاده انقلاب
وزیر علوم افزود: در این دوره، برای تربیت نیروی انسانی دانشگاه را توسعه دادیم. برای مثال دانشگاه تربیت مدرس زاده انقلاب است و برای تربیت هیأت علمی ایجاد شد. همچنین اعزام های قابل توجه خارج از کشور به منظور تامین اعضای هیأت علمی صورت گرفت. این بازه زمانی تا اواخر دهه ۶۰ به رفع نیازهای کارشناسی جامعه ما از نظر تحصیل کردگان دانشگاهی معطوف شده بود.

**زمان راه اندازی تحصیلات تکمیلی در دانشگاه ها
غلامی اوائل دهه ۷۰ را زمان راه اندازی دوره تحصیلات تکمیلی کارشناسی ارشد و دکتری دانست و یادآور شد: اواخر دهه ۷۰ اکثر دانشگاه ها دوره های دکتری را راه اندازی کردند و اعزام ها به خارج به شدت کم و معطوف به تربیت نیروی انسانی در دانشگاه های داخل شد. اوائل و اواسط دهه ۸۰ به دلیل توسعه تحصیلات تکمیلی، رشد تولیدات علمی خود را نشان داد.

**۱۴۱ هزار دانشجوی دکتری در کشور
وزیر علوم، افزود: امروزه با تربیت ۱۴۱ هزار دانشجوی دکتری، تحقیقات علمی نوآورانه ایجاد شده است. تربیت نیروی انسانی دانشگاه ها در تمام سطوح اجرایی و صنعتی کشور و هر جا که کارشناس نیاز داشت، خود را نشان داده است.
به گفته این مقام مسئول، برنامه ریزی، اجرا و توسعه با فرزندان تحصیلکرده در دانشگاه های داخل پیش می رود و در بخش های اجتماعی از نظر توسعه فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و صنعتی این اساس وجود دارد و قابل احصاء و ارائه است.

**توسعه نیروی انسانی در ۴۰ سال گذشته
غلامی در بخش دیگری از این برنامه با بیان اینکه درون مایه علمی و کارشناسی جامعه ما تکمیل است، تاکید کرد: این درون مایه در واقع توسعه انسانی محسوب می شود که در این شاخص طی ۴۰ سال گذشته تاکنون رشد قابل توجهی داریم.

**تاثیرات ایران بر تولید علم دنیا
وزیر علوم در مورد تاثیرات ایران در تولیدات علمی دنیا نیز اظهار کرد: وقتی در بخش تحقیقات، توسعه علمی را در دانشگاه ها پیش بردیم حاصل تحقیقات مان وقتی قابل ارزیابی و بین اللملی است که در مجامع بین المللی دنیا هم عرضه شود. از این لحاظ که اکثر محققان باید نوآوری علمی داشته باشند در لبه های علم جدید حرکت می کنند و ما را به رتبه ۱۶ در دنیا رسانده اند.
وی خاطرنشان کرد: تولیدات علمی ما به روز است و کشورهای دنیا به تولیدات ما مراجعه می کنند. ارجاعات به مقالات ما دارای شاخص های بالایی است که بخش مهمی از توسعه علمی در کشور را بین مجامع علمی دنیا نشان می دهد.

**کاربردی سازی علم در ایران
غلامی در مورد کاربردی سازی علم در ایران، توضیح داد: در یک دوره ای، تربیت نیروی انسانی انجام دادیم و نیازهای مان از این نظر کامل شد. در دهه اخیر رویکرد به سمت تبدیل علم و دانش به فناوری داریم و سپس تولید ثروت از طریق دانش صورت می گیرد.
وزیر علوم تعداد مراکز رشد دانشگاه های کشور را ۱۹۰ مرکز اعلام کرد و گفت: این مراکز رشد، شرکت های کوچک، استارتاپ ها و برخی گروه های علمی و فناوری را در خود جای داده است. در نمایشگاه هفته پژوهش سال جاری، بازار فناوری راه اندازی شد و قراردادهای خوبی با شرکت ها و بخش های صنعتی منعقد و ۴۲ هزار شغل مبتنی بر دانش و پایدار ایجاد شد. در این نمایش، بازار عرضه و تقاضا، یعنی فناوران دانش بنیان در کنار بخش های استفاده کننده از این فناوری ها، قرار گرفتند.
وی با بیان اینکه شاید رشد فناوری را دیر شروع کردیم، گفت: در مقایسه با کشورهای پیشرو، دیر شروع کردیم اما شروع خوبی داشتیم. بخش غیرِ خارج از دانشگاه مان، استقبال و ظرفیت مناسبی برای جذب این دستاوردها نداشت. به این معنا که ظرفیت های مان بالا اما مشتری کم است که همه این توانمندی ها را در خوب هضم کند.
غلامی این نکته را هم یادآور شد که اینجا بحث گردش اقتصادی مطرح است به این معنا که سرمایه گذاری ها و نیازهای بازار باید کنار هم قرار گیرد تا دانش های منتهی به فناوری جای خود را بیابد و اثرگذاری را در چرخه توسعه پیدا کند.
وی خاطرنشان کرد: برخی از صنایع سیستم های جدید هنوز به این دلیل که بازار داخلی ما رقابت کمتری دارد و دسترسی به فناوری های جدید محدود است ارتباط گسترده ای با ما ندارند اما شروع مان در این مقطع زمانی خوب است. بخشی از این فناوری ها خودشان خود جوش و کارآفرین هستند و مبنای حرکت های جدید از نظر اقتصادی دنیا هستند.
وی تاکید کرد: افق و حرکت های خوبی دایم و حمایت های داخلی از نظر قوانین، حمایت های مالی وزارتخانه ها و دولت در سطح کلان باید انجام گیرد تا این ظرفیت بیش از الان به فعلیت برسد.
غلامی گفت: در پارک های علم و فناوری حوزه وزارت علوم، وظیفه حمایتی و تشویقی انجام می دهیم و جنبه های اقتصادی جزء برنامه های وزارتخانه نیست اما خوشحال می شویم به سمت سوددهی بروند.

**فروش ۸هزار میلیاردی پارک ها
غلامی در مورد رشد پارک های علم و فناوری هم خاطرنشان کرد: سال گذشته اعتبارات پارک ها رشد بهتری داشت. شرکت های زیادی داریم که صادرات فناوری به خارج از کشور داشتند و سال ۹۷ فروش های مراکز یاد شده هشت هزار میلیارد تومان بود.
وزیر علوم گفت: در پنج سال آینده شاهد حرکت هایی در حوزه توسعه خدمات مجموعه علمی در سطح جامعه خواهیم بود.

**دیپلماسی علمی وزارت علوم
وی در مورد دیپلماسی علمی ایران، گفت: در حوزه ارتباطات بین المللی بیش از ۱۵۰ پروژه تحقیقاتی مشترک بین استادان دانشگاه های داخل و دانشگاه های خارج وجود دارد. سال گذشته بیش از ۲۱۰۰ استاد خارج از کشور که شریک پژوهشی ایران هستند به داخل کشور آمدند و فعالیت های مشترک پژوهشی انجام دادند.
به گفته غلامی، تعداد زیادی از دانشجویان و استادان برای کارهای مشترک به خارج از کشور رفتند و مقالات مشترک بین محققان ایرانی و خارجی نگاشته شده است. در حوزه ارتباطات بین المللی، هیأت های علمی از روسای دانشگاه ها و مراکز علمی به ایران سفر کردند تا دوره های مشترک با مدرک مشترک و شعبه هایی از دانشگاه های ما در کشورهای دیگر ایجاد شود. این ارتباطات با کشورهای اروپایی بیشتر بود.

**کیفیت آموزش عالی از نگاه وزیر علوم
وزیر علوم در ادامه صحبت هایش در گفت و گوی ویژه خبری در مورد کیفیت در آموزش عالی، تاکید کرد: آموزش عالیِ کیفیِ خوبی داریم و دانشگاه های بزرگ ما تولید کنندگان مقالات و شاخص های علمی هستند. استادان خوب در دانشگاه های کوچک داریم. از نظر نظارت وزارت علوم و یکپارچه بودن مباحث درسی هیچ تفاوتی بین مدرک تحصیلی دانشگاه های زیر نظر این وزارتخانه در کشور قائل نیستیم. اما دانشگاه های قدیمی ما مشتری بیشتری دارند و رتبه های تک رقمی کنکور، دانشگاه هایی مثل تهران را انتخاب می کنند، در مقابل، استادان جوان ما در دانشکده های کوچک به دانشجویانی تدریس می کنند که کمتر درس خوانده اند.
غلامی ادامه داد: اگر آماری بگیریم که قبولی های ارشد از کدام دانشگاه ها است، بیشترین آمار دانش آموختگان ارشد از همان دانشکده های کوچک هستند که چیزی نیست جز زحمات استادان جوان و زحمات دانشجویان ما که شاید در دوران دبیرستان زیاد درس نخوانده بودند.

**داوطلبان دانشگاه کم شدند
وزیر علوم در بخش دیگری از این گفت و گو در مورد آمایش سرزمینی، اظهار کرد: آمایش سرزمینی باید انجام شود. بر اساس تقاضا، دانشگاه ها دانشجو می گیرند و توسعه می یابند. با توجه به دریافت بودجه دولتی، دانشجو را باید با هدف تربیت کنیم. الان به جایی رسیدیم که تعداد دانشگاه ها در دوره ای بر حسب نیاز افزایش یافت و هم اکنون بیش از دو هزار مرکز آموزشی داریم.

**دانشگاه ها خالی ماندند
به گفته غلامی، داوطلبان دانشگاه ها کم شده اند و برخی از مراکز دانشگاه های بزرگ خالی مانده است مانند دانشگاه های غیردولتی با ظرفیت خالی مواجه شده اند.
وی در مورد ظرفیت خالی سایر دانشگاه ها، گفت: در مرحله بعد دانشگاه های پیام نور و علمی کاربردی قرار دارند که با ظرفیت خالی روبرو شدند. برای جلوگیری از آسیب ها و استفاده از فرصت تقویت مراکز علمی و آموزشی از باب اینکه واحدهای کوچک و بزرگ را پیوند دهیم، طرح ساماندهی مراکز آموزش عالی تدوین شد.
وزیر علوم به این موضوع نیز اشاره کرد که دانشگاه ها و مراکز علمی کوچک در استان ها به صورت شبکه های علمی تحت یک تابلو به اسم یک یا چند دانشگاه، ساماندهی می کنیم و واحدهای وابسته ایجاد می کنیم که برای هر کدام یک ماموریت تخصصی ایجاد می شود.

**ساماندهی به معنای تعطیلی نیست
غلامی تاکید کرد که در این موضوع بحث تعطیلی واحدها زیاد مطرح نیست. دانشگاه پیام نور به دلیل کاهش جمعیت واحدهای خود را جمع می کند و به شهرهای بزرگتر می برد. در علمی کاربردی، واحدهای وابسته به دستگاه ها را جدا کردیم و به بخش خصوصی سپردیم تا به تربیت عناصر تولیدی تاثیر گذار در اقتصاد و صنعت بپردازند.

**طرح تجمیع دانشگاه آزاد
به گفته این مقام مسئول، دانشگاه آزاد هم طرحی را پیگیری می کند که واحدهای کوچک در شهرستان ها تجمیع شوند و ماموریت های جدید تعریف کنند. در حوزه آموزش و پژوهش، نظارت های غیرمستقیم بر غیردولتی ها داریم اما در ساماندهی، تمرکزمان روی دانشگاه هایی است که بودجه دولتی دریافت می کنند.
وی افزود: اگر این مدل را در کشور انجام دهیم، خدمات علمی آموزشی مان در کشور سر جای خود خواهد بود و حاصل آن ارتقاء جایگاه دانشگاه ها است.

**اشکالی برای تحصیل در خارج از کشور وجود ندارد
غلامی در مورد برگرداندن افرادی که خارج از کشور تحصیل می کنند، تاکید کرد: هیچ اشکالی برای تحصیل در خارج از کشور وجود ندارد. مسئله این است که دانشجویانِ خارج رفته، می توانند علم و فناوری به همراه بیاورند که البته بنیاد ملی نخبگان تلاش دارد تحصیل کردگان ایرانی خارج از کشور را به سمت کشور برگرداند.
وی افزود: مسئله الان این نیست که از اقامت کشور فعلی خود برگردند و مقیم ایران شوند. اگر همین رفت و آمدها و تسهیلات را برای دانشجویان خارج از کشور فراهم کنیم حتی می توانند به شرکت های دانش بنیان و دانشگاه ها کمک کنند.
وزیر علوم بر حمایت دولت از دانشجویان و نخبگان ایرانی خارج از کشور تاکید کرد و گفت: با استفاده از قوانین مجلس شورای اسلامی، شرایط را می توان تسهیل کرد تا از این ظرفیت برای داخل کشور بهره ببریم؛ البته وزارت علوم هم این موضوع را پیگیری می کند.

**توسعه علوم انسانی در دانشگاه ها
غلامی در مورد توسعه علوم انسانی در این ۴۰ سال، اظهار کرد: در حوزه علوم انسانی به خصوص بعد از انقلاب رویکرد جدید داشتیم. در حوزه علوم انسانی توسعه خوبی داشتیم و دانشگاه ها کارهای زیادی انجام دادند به خصوص در این یکی دو سال اخیر تلاش ما این بوده که ارتباط بین بدنه کارشناسی دانشگاه ها در حوزه علوم انسانی با جامعه و صنعت تقویت شود.
وی ادامه داد: خوشه های علمی از جمله علوم انسانی در دانشگاه ها به منظور رشد، بررسی و حل مسائل سطح کشور تشکیل شد. در مشکلات اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی گروه های علمی بررسی ها و تحقیقات خود را به صورت گزارش های تحلیلی برای ریاست جمهوری در این یکسال اخیر ارسال کرده اند.

**دانشگاه ها به ریاضت کشی عادت دارند
غلامی در مورد وضعیت بودجه پژوهشی دانشگاه ها در سال ۹۸، گفت: دانشگاه های ما از قدیم به ریاضت کشی عادت کرده اند. بنابراین، با توجه به رقمی که از تولید ناخالص ملی برای پژوهش در بودجه ها قرار داده می شود، سهم کمی به دانشگاه ها می رسد.
وی تاکید کرد: دانشگاه ها با همه این محدودیت ها دستاوردهای خوبی دارند. دانشگاه ها مقداری هم درآمد اختصاصی دارند و بر اساس تکلیف هیأت های امنا به دانشگا ها، سهم قابل توجهی از درآمدشان را برای تحقیقات شان هزینه می کنند.
به گفته وزیر علوم، از سال گذشته معادل ۱۰ تا ۲۵ درصد درآمد دانشگاه ها برای پژوهش اختصاص می یابد و امسال هم از کمیسیون تلفیق مجلس شورای اسلامی قول نسبی برای اختصاص رقم های مناسب دریافت کرده ایم.

غلامی در بخش پایانی صحبت های خود در گفت گوی ویژه خبری سیمای جمهوری اسلامی، تاکید کرد: من به عنوان کسی که در دانشگاه حضور دارم، باید بگویم حرکت خوبی به سمت حل مسائل در زمینه های مختلف از سوی دانشگاهیان شکل گرفته است. این حرکت از قبل هم بود اما الان قوی تر شد.
به گفته این مقام مسئول، دانشگاه ها قراردادهای مهمی را با دستگاه ها اجرا می کنند. امسال قرارداد بسیار مهمی با سازمان حفاظت محیط زیست منعقد کردند. چند دانشگاه بزرگ در قالب کنسرسیوم برای حل چند چالش بزرگ ملی مثل ریزگردها، کم آبی، خشک شدن دریاچه ها و تالاب ها، حفاظت از گونه های زییستی گرد هم آمدند و در مجموعه بزرگی از کارهای علمی، همکاری می کنند که آثار آن را دو سال آینده به خوبی می بینیم.

**آینده روشن علمی ایران
وزیر علوم، تحقیقات و فناوری با بیاین اینکه آینده روشنی را می بینیم، گفت: آنچه برای یک حرکتی علمی خوب و تاثیرگذار لازم است مانند نیروی انسانی تحصیل کرده، داریم.
غلامی تاکید کرد: جوانان دکتری همه آماده کار هستند اما بخش هایی که باید برای آنها اشتغال ایجاد کنند، آمادگی ندارند و حتماً باید از این جوانان پر انرژی صاحب دانش استفاده کنند.
**۹۴۹۲** ۱۲۰۰

انتهای پیام /*

علمی آموزشی

پروژه های تحقیقاتی

دستاوردهای علمی

منصور غلامی