انسجام دیدگاه ها رمز موفقیت الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت است

سید احمد موثقی روز چهارشنبه در گفت وگو با خبرنگار گروه دانشگاه خطرنگار، در ارزیابی الگوی ایرانی – اسلامی پیشرفت گفت: ارزیابی من از الگوی پایه ای اسلامی – ایرانی پیشرفت این است که به نظرم کسانی که در مرکز الگو اسلامی- ایرانی پیشرفت به نوشتن این سند پرداخته اند و زحمات زیادی هم کشیده اند به اندازه کافی از متخصصان اقتصاد سیاسی استفاده نکرده اند و اطلاعات زیادی هم در این حوزه نداشتند.
وی افزود: این برنامه از منظر اندیشه توسعه و اقتصاد سیاسی دچار ضعف و سستی است که به نظرم رهبری معظم انقلاب هم متوجه این نکته و برخی کاستی های دیگر هم در برنامه بودند که آن را به فراخون عمومی گذاشته اند چرا که اگر کاستی نداشت دیگر نیازی به فراخون و نظر خواهی از اساتید به صورت گسترده نبود چرا که در نوشتن همین الگوی پایه ای هم اساتید دخالت و همراهی داشته اند.

موثقی ادامه داد: با این حال اینکه نظام سیاسی و دست اندرکاران آن تلاش کنند برای کشور برنامه های کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت بنویسند نکته بسیار مهم و قابل تقدیری است. این استاد دانشگاه تهران افزود: ما از سال های قبل از انقلاب با نوشتن برنامه های توسعه ای کوتاه مدت که تحت عنوان برنامه های توسعه مشهور شد قدم در این راه گذاشته ایم اما بعد از انقلاب تغییر و تحولاتی به دلیل شرایط انقلاب و تحولاتی پاردایمی در برنامه نویسی ما صورت گرفت که به نوعی می توان الگوی ایرانی – اسلامی پیشرفت را دومین تلاش گسترده در این حوزه بعد از سند چشم انداز ایران ۱۴۰۴ دانست.
استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران با بیان این که تلاش های ارزنده ای در راستای تدوین الگوی اسلامی – ایرانی پیشرفت انجام شده است، گفت: اما همانطور که پیشتر هم اشاره کردم تا به یک وحدت پاردایمی و ایدئولوژیک در مورد توسعه و پیشرفت دست پیدا نکنیم این برنامه ها به صورت انتزاعی و کلیاتی قابل تقدیر که به حوزه اجرا راهی پیدا نکرده اند باقی خواهند ماند.
موثقی افزود: آنچه که ما در سند چشم انداز مشاهده کردیم و در حالی که بیش از هفت سال برای رسیدن به ۱۴۰۴ باقی نمانده است اما آمار ها در حوزه های مختلف نشان می دهد که خیلی از اهداف ایران ۱۴۰۴ محقق نشده و نخواهد شد.

این استاد علوم سیاسی تصریح کرد: کاش مسئولان مرکز الگوی اسلامی – ایرانی پیشرفت قبل از اینکه به فکر نوشتن برنامه و الگوی جدیدی بیفتند وقت مناسبی را جهت ارزیابی برنامه های گذشته و مخصوصا سند چشم انداز ایران ۱۴۰۴ می گذاشتند تا ببینید چرا این سند نتوانسته به اهداف خود نزدیک شود. برنامه ریزان کلان در یک کشور تا وقتی ارزیابی و تحلیل مناسبی و دقیقی از مسیر طی شده نداشته باشند در نوشتن الگوهای جدید هم احتمال دارد خطاهای گذشته را تکرار کنند.

این پژوهشگر مسائل توسعه با بیان این که نمی توان برای همه کشور ها مسیر تک خطی توسعه مشخص کرد گفت: امروز در دنیا کسی به این گزاره معتقد نیست که همه کشور ها برای توسعه باید از یک مسیر واحد و مشخصی عبور کنند و فرهنگ ها، عادات محلی و شرایط جغرافیایی و نیروی انسانی را کسی نادیده نمی گیرد اما این سخن به این معنا نیست که معیار های واحدی در این زمینه وجود ندارد.
موثقی ادامه داد: در واقع درست است که مسیر همه کشور ها یکسان نیست اما هر کشوری بخواهد توسعه پیدا کند باید برخی ویژگی ها مانند الویت دادن به توسعه در جهت گیری های سیاست خارجی را داشته باشد یا تلاش برای جذب سرمایه های خارجی و داخلی، سرمایه گذاری در حوزه آموزش نیروی انسانی، ارتباط با کشور ها برای دست یابی به تکنولوژی به روز را در لیست اهداف خود قرار بدهد.

وی با اشاره به روش برنامه نویسی که منحر به عمل هم شود گفت: هر متنی می تواند مطالب ایده ال داشته باشد مثل سند ایران ۱۴۰۴ اما این که این حرف ها چقدر پشتوانه ایدئولوژیک و انسجام پاردایمی دارند مسئله مهمی است. به نظر من سند از انسجام تئوریک برخوردار نیست. در واقع آن چیزی که مسیر دستیابی به اهداف را هموار می کنند آرمان ها نیستند بلکه ابزارهایی هستند که به مقتضای مسیر و اهداف درست تعبیه شده باشند.
این استاد دانشگاه یادآورشد که به نظر من در این الگو ابزار ها مشخص نشده اند فقط کلیاتی طرح شده است که انسجام هم ندارند یعنی وقتی شما از خدا باوری حرف می زنید باید پیوستگی آن را در بندهای دیگر الگو نشان بدهند و گرنه این که مفاهیم زیبا و متعالی را کنار هم بچینید از آن برنامه توسعه ای بیرون نمی آیید.

موثقی با تاکید بر این نکته که توسعه در ادبیات بین المللی توسعه یعنی اینکه کشور ها به مرحله صنعتی قدم بگذارند گفت: جایگاه صنعت در الگوی اسلامی – ایرانی پیشرفت خیلی مشخص نیست و معلوم نیست چه استراتژی مشخصی برای گذار کشور از مرحله فعلی به مرحله صنعتی اتخاذ شده است و فقط رویکردهای انتزاعی است. به نظرم باید پیوست های روشی و اجرایی الگو هم تدوین و همزمان با نهایی شدن الگو آن ها هم نهایی بشوند.

وی ادامه داد: باید بپذیریم که توسعه از مسیر مادی شروع می شود؛ رفع فقر، بیکاری، شکاف های طبقاتی و دیگر ناهنجاری ها که در نتیجه افزایش در آمد ملی و رشد صنعت امکان پذیر خواهد بود بنابراین استفاده از متخصصان اقتصاد سیاسی و در الویت قرار دادن تقویت دولت ملی برای رشد صنعتی ضروری است.
این استاد دانشگاه افزود: در واقع در الگوی اسلامی – ایرانی پیشرفت باید دولت توسعه خواه تئوریزه و مورد توجه قرار گیرد.

موثقی افزود: بعد از توجه به این نکته ها به نظر من اجماعی که رهبر انقلاب می توانند بین نهادهای مختلف قدرت در کشور ایجاد کنند در اجرایی شدن این سند اثرگذار خواهد بود چرا که توسعه اجماع در سطح ملی و بالاترین سطح حاکمیت لازم و ضروری است و در این مسیر فراخوان رهبری می تواند کمک کننده باشد.
۹۴۸۷ ** ۱۲۰۰

انتهای پیام /*

سیاسی

الگوی ایرانی

الگوی اسلامی

سید احمد موثقی