شورای عالی انقلاب فرهنگی در مسیر الگوی اسلامی- ایرانی است -۲

به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه خطرنگار، ، حجت الاسلام سعید رضا عاملی در برنامه زاویه شبکه چهار ، با بیان اینکه شورای عالی انقلاب فرهنگی فضای گفت و گو است. افزود: هر دو هفته یک بار جلسه ای تشکیل می شود و بسیاری از مصوبات آن به اتفاق آرا است. شورای عالی انقلاب فرهنگی هر چه به سمت مسئله حرکت کند، تراز موفقیت بالاتری دارد.
** ریشه شورای عالی انقلاب فرهنگی
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی، اظهار کرد: شورای عالی انقلاب فرهنگی برای حل مسئله و ایجاد مسیر برای شکوفایی جمهوری اسلامی و انقلاب مبتنی بر ارزش های اسلامی آمده است. این شورا آمده که جامعه را در نقطه اوج حرکت دهد. اگر بخواهیم از آینده صحبت کنیم، برای ما استقرار تمدن نوین اسلامی است.
وی افزود: علمی را می بینیم که در تراز علم در مقایسه با علم جهان باشد و در آن خط مقدم قرار گیرد و با حمایت و هدایت رهبری،این مسیر راه شکوفایی را طی کرده است. ضریب رشد علم در ایران در لیست ۱۰ کشور اول جهان قرار دارد و میزان مشارکت بین المللی که ایران از نظر علمی دارد، رتبه ۱۶ بر اساس شاخص اسکوپوس است.
به گفته عاملی، شورای عالی انقلاب فرهنگی دو بال علم و فرهنگ را دارد که در هم تنیده است و نمی توان این دو را از هم جدا کرد. برخی بر این باور هستند علم یک جریان صرفاً جهت دار است و می خواهند علم را به دنبال نکردن رسالت اصلی خود، متهم کنند. در حالی که علم، مسیر کاملاً جهت داری دارد.

** پاسخ به یک ابهام
استاد دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران در پاسخ به سوالی در خصوص مسائلی که درباره تابعیت او در فضای مجازی مطرح شده است، تاکید کرد: فضای مجازی، فضای کاربر کردن همه مردم است. تمام مردم تبدیل به کاربر شدند و شاید یکی از ظرفیت های بزرگ و شناخت جدیدی که درباره جامعه جدید باید داشته باشیم این است که مردم قدرتمند شدند. ۶۰ میلیون جمعیت ایران تبدیل به کاربری شده که تولید و پیام را بازخوانی و برای دیگران ارسال می کند. اما در این بستر اخبار جعلی و ساختگی، بدون نام هم تولید می شود.
عاملی اضافه کرد: در این فضا هم تمام اخباری که در مورد من مطرح شد، جعلی بود. اخباری که حداقل یک نفر را پای آن امضاها و نوشته ها ندیدم که بگوید این نکته را در مورد خودتان پاسخ دهید. حتی یک مراجعه قبل از دبیری شورای عالی انقلاب فرهنگی به من نشد. بنابراین، در آن شرایط احساس کردم پاسخ به چه چیزی بدهم؟ پاسخ به افراد پنهان و جریانات ناشناخته بدهم؟ باید شناختی وجود داشته باشد تا انسان بتواند تعامل کند.

**فرایند انتخاب دبیر شورا
عاملی در مورد فرایند انتخابش به عنوان دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی، خاطرنشان کرد: فرایند انتخاب دبیر در شورای عالی انقلاب فرهنگی فرایند عقل جمعی است. به طور طبیعی رئیس جمهوری وقتی کسی را به عنوان دبیر انتخاب می کند با مقام معظم رهبری مشورت می کنند که اگر پاسخ مثبتی دریافت شد، این پاسخ باید در معرض رای اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی قرار گیرد. اما اگر گفته شود متعیناً فلان شخص از نظر رهبری برای شورا مورد انتخاب نوعی رای گیری انجام شده و اعضای شورا شاید با توجه به آن نظر، نخواهند نظر دیگری را ترجیح دهند.
عاملی افزود: انتصاب من به عنوان عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی بعد از رای شورا صورت گرفت تا اعضای شورا احساس نکنند حتماً بنده را انتخاب کنند.
استاد ارتباطات دانشگاه تهران، گفت: در جلسه شورای عالی انقلاب فرهنگی، رئیس جمهوری طرح موضوع کرد و آن را به اختیار اعضای شورا گذاشت. اعضا به من رای مثبت دادند و ۲۴ ساعت نشد که مقام معظم رهبری به من اعتماد کردند. بعد از آن هم ظرف دو ساعت رئیس جمهوری حکم انتصاب دبیر را صادر کرد. بنابراین، فرایند سوال ایجاد کردن درباره مشروعیت این فرایند به نظرم سوال بی جایی است. این امر هم اشکالی است که مقام معظم رهبری در مقاطع مختلف پرهیز دادند که شورای عالی انقلاب فرهنگی نباید وابسته به جریانات سیاسی بوده و این جریانات حزبی و سیاسی نباید در تصمیم سازی های این شورا مداخله ای داشته باشد. شورا باید بتواند به راحتی تصمیم بگیرد و شورای پایدار فرهنگی قطع نظر از دولت ها باشد تا برای فرهنگ و علم کشور تصمیم سازی های کلان کند.
عضو شورای عالی فضای مجازی، اظهار کرد: شورا باید ارتباط نزدیک با کف جامعه و فضا و قلمرو علم در کشور داشته باشد. علم، امروز در دانشگاه، آموزش و پرورش و حوزه های علمیه شکل می گیرد و توان می یابد. باید بتوان خود را با دانشگاه همراه کنیم.

**روال مصوبات و اسناد شورا
وی تاکید کرد: برخی اسناد مهم شورای عالی انقلاب فرهنگی نیازمند پیوست برنامه عمل است. یعنی اهداف و راهبردها به صورت کلی تعریف شده و نمی دانیم در چه تاریخی به چه شاخصی می خواهیم دست یابیم. اگر این موارد مشخص نباشد نمی توان حرکت کرد. یکی از دلایل اجرایی نشدن مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی شاید این باشد محاسبات در مورد هزینه ها و منابع، دقیق نیست. در این زمینه پیوست مالی برای مصوبات نداریم. فرض بگیریم سند مهندسی فرهنگی کشور که یکسال و نیم در صحن شورای عالی انقلاب فرهنگی مورد بحث بود، به تصویب رسید و به یک سند ملی برای مسیر فرهنگی تبدیل شد، پیوست اجرایی نیاز دارد که بتوان به اهداف مشخص، قابل دسترسی و اندازه گیری دست یافت.
به گفته عاملی، شاید یکی از دلایل دیگری که در اجرایی نشدن برخی از اسناد لزوم دارد، تغییر مسیر طی شده برای رسیدن به یک مصوبه باشد. در حال حاضر، شورای عالی انقلاب فرهنگی به خصوص دبیرخانه مسیر مشاوره گسترده ای در این سال ها در پیش گرفته است و روی سند مهندسی فرهنگی، با بیش از سه هزار کارشناس در سطح اندیشمند و دانشمند مشورت شده تا بتوان به متغیرها و مولفه ها دست یافت.
عاملی گفت: اگر بتوانیم سندها را از پایین به بالا کنیم یعنی سندی در دبیرخانه به عنوان لایحه دولت بیاید و دولت روی اسناد مشارکت بیشتری داشته باشد. وزرا و روسای سازمان ها طرح نهایی را به دبیرخانه ارائه دهند و دبیرخانه مثل کمیسیون دولت، دقیق تر و کارشناسی تر بتواند تعامل سند را با سایر اسناد ببیند، الزامات حقوقی و مالی را بررسی کند و این موضوع را تنقیح و آماده طرح دستور توسط رئیس مربوطه در صحن شورا کند.
به گفته وی، یکی از دلایلی که مصوبات شورا توسط رئیس جمهوری ابلاغ نمی شود این است که آنها را به دستگاه های مربوطه ارجاع می دهد که الزامات مالی و حقوقی مصوبه را اعلام کنند و گاهی اوقات منجر به این می شود که در سند تغییری ایجاد شود. بعد از مصوبه شورای عالی، باید همه کارها انجام شده باشد و برخی از این اظهارنظرها روی سند باید قبل از اینکه سند در صحن شورا بیاید، انجام شده باشد. بعد از رای شورا، مفروض این است که ملاحظات مالی، منابع انسانی، تعارضات و الزامات حقوقی صورت گرفته باشد.
عاملی ادامه داد: سند مربوط به دریاها تصویب شد که ممکن است سازمان بنادر روی آن ملاحظاتی داشته باشد و باید قبل از تصویب در شورا بیان شود. این اسناد در نقطه ای متوقف شده تا به دستگاه ها ارجاع شود. البته برخی هم اظهار نظر می کردند. اما شاید با این ملاحظه ای که نظر روسای جمهور است، کار منقح تر شود.

**آثار مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی، گفت: آثار مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی باید بر موضوعاتی از قبیل نظام حکمرانی و مردم مترتب شود. رهبری هم فرمودند الزاماتی وجود دارد و روسای سه قوه در جلسات شورا حضور دارند، مشروعیت ایجاد می کند که تمام قوا به اجرای مصوبات این شورا ملتزم شوند. الزامات رویه های قضایی بسیار مهم است چون وقتی مصوبه ای قانون می شود، دیوان عدالت اداری و دیوان محاسبات به استناد قانون به آن ورود می یابند. این پیوند باید نهادینه تر شود.
استاد ارتباطات دانشگاه تهران تاکید کرد: نمی خواهم بگویم وجود ندارد، مواردی است که دیوان به استناد مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی اقدام می کند ولی نیازمند به رویه نظام مند است که کاملا روی رویه های قضایی بنشیند و دنبال شود. اگر رویه های قضایی بخواهد استناد کند باید جنبه عملیاتی مصوبات قوی باشد که بتوان به آن استناد و اقدام کرد. یکی از ارکان سه گانه جرم، قانون است. اگر قانون وجود داشته باشد به استناد آن می توان اقدام کرد.
« در حوزه مرتبط با مردم، ملاحظاتی وجود دارد که مصوبه مجلس نیاز است. هر چند شورا فرا مجلسی عمل می کند به این معنا که مجلس تنها مصوبه ای را تایید نهایی کند نه اینکه تمام مسیر تقنین را در مجلس شورای اسلامی طی کند. مجلس با مکانیزمی بتواند ورود نهایی در مواردی پیدا کند که به مردم مربوط می شود. »
عاملی، ادامه داد: در نظام بودجه ریزی، در برنامه های پنج ساله کشور و برش های برنامه های یکساله ای که از برنامه های پنج ساله گرفته می شود، مصوبات شورا باید ورود یابد. الان در تدوین برنامه های پنجساله، دبیرخانه شورا فعال و با سازمان برنامه در تعامل است. اما حداقل الان نمی توانم حرف محکمی بزنم و باید مسیر شناخت بیشتری طی کنم تا بدانم دقیقاً چه اتفاقی افتاده است.

**ارزیابی عملکرد شورا
حجت الاسلام عاملی درباره ارزیابی نتایج عملکرد شورا، گفت: وظیفه دبیرخانه، تهیه مقدمات اسناد شورای عالی انقلاب فرهنگی است که به سامانی برساند و برای صحن شورا آماده شود. البته شوراهای دیگری هم در دبیرخانه فعالند که اختیارات شورای عالی به آنها واگذار شده و مصوبات شان بعد از دو هفته در صورت عدم اعتراض قابل اجرا است که در این زمینه می توان به شورای معین، اسلامی کردن دانشگاه ها همچنین شورای مربوط به نقشه علمی کشور که مصوباتشان مستقیم در روزنامه رسمی کشور به عنوان قانون قابل اجرا ثبت شود، اشاره کرد.
وی خاطرنشان کرد: یکی از وظایفی که دبیرخانه بر عهده دارد رصد و ارزیابی اجرایی شدن مصوبات است. یکی از وظایف شورا در حوزه علم این است که به استاد، تقویت دانشجو و کیفیت کار دانشجویی در دانشگاه کمک کند که این رصد را باید انجام دهیم اما فعلا قضاوتی ندارم. بر مبنای مولفه ها، شاخص ها و مقیاس های روشنی باید دید چقدر مصوبات عملیاتی شده است. دبیر ستاد راهبری نقشه جامع علمی کشور اعلام کرد بر اساس رصدی، ۶۰ درصد نقشه راه علمی کشور پیاده سازی شده است.

**جزئیات مصوبات
حجت الاسلام عاملی ادامه داد: چند نوع مصوبه داریم. برخی مصوبات، سند ملی و مرتبط با حوزه های مختلف است. چند سند مادر مثل مهندسی فرهنگی هم داریم که هنوز ستاد آن تشکیل نشده است. یکسال و نیم از مصوبه این سند می گذرد. دومین سند، سند بنیادین تحول آموزش و پرورش و سند نقشه راه علمی کشور است که اسناد بزرگ شورا محسوب می شود. پایشی برای دریافت گزارش سالیانه باید انجام دهیم که این گزارش ها را بتوان در معرض افکار عمومی قرار داد.

**ارسال ۳۰۰ میلیارد ایمیل در سال
وی گفت : امیدوارم که بتوان کنتور علم و فناوری و فرهنگ را روی سایت شورای عالی انقلاب فرهنگی منعکس کرد. کنتور به اتفاقی وصل می شود که در حال روی دادن است مثل انتشار تولید علم در سامانه. تعداد کاربران به لحظه مشخص می شود چون در بستر داده ای است، تعداد ایمیل های ارسال شده با سرعت خیلی زیاد در حال ارسال است و روزانه ۳۰۰ میلیارد ایمیل ارسال می شود می توان کنتور آن را مشخص می کند.
حجت الاسلام عاملی، اظهار کرد: در شاخص های متعددی برای تمام موارد نمی توان این کار را انجام داد. اگر داده ها دیجیتال شود مثل حوزه علم و فناوری، کنتور آن خیلی راحت می شود و روی سایت دبیرخانه که ستاد و قرارگاه علم و فناوری کشور است انعکاس یابد.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی، گفت: کشور ما چهار شورای عالی محوری دارد. شورای امنیت، شورای مصلحت، فضای مجازی و شورای عالی انقلاب فرهنگی. پر دامنه ترین شورای عالی کشور، شورای عالی انقلاب فرهنگی است که مسائل آن با چندین دستگاه در ارتباط بوده و حدود ۴۰ دستگاه حکومتی کشور به نوعی با حوزه کاری شورا پیوند می خورند. این شورا از نظر موضوعات مورد توجه بسیار پر دامنه است. حوزه مهم آن فرهنگ عمومی علم و حتی فرهنگ است. در چیدمان شهری یا مدل های شهرسازی کشور و بسیاری از این حوزه ها شورا ورود دارد حتی در نمادهای شهری، بنابراین پر دامنه است.
وی گفت: دبیران این چهار شورا هم باید با هم پیوند بخورند، تقسیم کار روشنی وجود دارد اما برای اینکه حوزه های همکاری با حوزه های مشارکت تقویت شود همکاری بین دبیران این شوراها کار را آسان تر سازد.
حجت الالسلام عاملی در مورد ورود شورای عالی اداری به برخی از رشته های وزارت علوم، اظهار کرد: اگر اقدام شورای عالی اداری مربوط به روش اجرا باشد، ممکن است ورود یابد. اما در بحث رشته های دانشگاه ها شورای گسترش و دفتر برنامه ریزی آموزش عالی وزارت علوم استقلال کامل دارند. مگر در حوزه علوم انسانی که شورای تحول ماموریتی دارد اما در تمام رشته ها مداخله اجرایی نداریم. شورا وظیفه اجرایی ندارد و یک شورای سیاستگذاری، برنامه ریزی، نظارت، پایش و شورایی است که از اجرایی شدن مصوبات اطمینان حاصل کند. این اطمینان به این معنا نیست که در فرایند اجرا مجری شود که باید از آن پرهیز کرد. دبیرخانه می تواند با شاخص ها و معیارهای پایش، گزارش دهد و راه حل در شورا ارائه می شود.
وی افزود: تضمین اجرایی عمل به گزارش ها رویه های قضایی است و این رویه ها باید در جاهایی که اجرا صورت نمی گیرد ورود کند چرا که جرمی رخ داده است. سیستم است که فرایندها را به جلو می برد و نیازمند به عقلانیت سیستمی در کشور هستیم. فرصت پهنه الکترونیک کشور فرصتی است که بتواند مصوبات را تبدیل به الگوریتم هایی بکند که اجرایی شود چون در سیستم، جو قطعی وجود دارد. فرهنگ هم درست است بر انگیزه ها مبتنی است ولی بسیاری از اجزای فرهنگ است که عنصر نظم دارند و تبدیل به یک قاعده می شوند.

**لزوم ایجاد تعادل بین علم و فرهنگ
حجت الاسلام عاملی، خاطرنشان کرد: باید تعادلی بین حوزه علم و فرهنگ برقرار شود و علم هنوز حوزه زیادی در تصمیم سازی ها دارد. حوزه فرهنگ هم ابر حوزه ای است که نیازمند به کار بیشتری بوده و فرهنگ محور تمام تحولات اجتماعی است. عصر جدید را عصر فرهنگ مرکزی می دانند و دلیل آن هم قدرت پیدا کردن فرد است. دوره اقتصاد مرکزی و سیاست مرکزی به پایان رسیده است و امروز اقتصاد فرهنگ، فرهنگ سیاست و سیاست فرهنگی داریم. در واقع فرهنگ مولفه مستقلی است که همه بخش های دیگر تحت تاثیر آن قرار دارند و بنیان اصلی محسوب می شود. فرهنگ مسیر را تعیین، انگیزه و مشارکت ایجاد می کند و می تواند مسیر را برای حرکت تسهیل سازد.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی، تاکید کرد: از تمام دانشمندان تقاضا می کنم در این فرایند جدیدی که در دبیرخانه صورت می گیرد، مشارکت کنند که ادامه بالندگی های دوره قبل است.
**۹۴۹۲**۱۶۰۱**

انتهای پیام /*

فرهنگی

شورای عالی انقلاب فرهنگی

الگوی پیشرفت

الگوی اسلامی