تئاتر، شگردی آموزشی برای اصلاح رفتار کودکان

به گزارش خطرنگار، امروزه تحولات و پیشرفت ‏های بسیار مناسبی در زمینه ‏های گوناگون تعلیم و تربیت کودکان و نوجوانان مانند گسترش و تحول رشته‏ ها و محتوای تعلیم و تربیتی و روش ‏های تدریس به وجود آمده است.
همچنین فن های آموزشی و تربیتی و کسب مهارت های مورد نیاز در زندگی با انقلاب و دگرگونی ژرفی مواجه شده است که این تحول ها متاثر از مسائل روان شناختی، روحی، فردی و ارزشی هر جامعه متغییر است.
اما همچنان رویکردها و روش‏ های تربیت و آموزش به منظور القاء مفاهیم ارزشی و اخلاقی به کودکان و نوجوانان و حتی جوانان با چالش‏ هایی مواجه است که شاید این امر معلول نارسایی ارائه راهکارهای تئوری و عملی از سوی صاحبنظران و کارشناسان باشد که هنوز نتوانسته اند متفق روش های تربیتی مناسبی را به والدین و مربیان تربیتی تقدیم کنند.
از آنجا که کودکان و نوجوانان سرمایه های گرانقیمت هر جامعه هستند، غفلت از تعلیم و تربیت آنان و همچنین استمرار در به کارگیری روش های نامطلوب آموزشی پیامدهای جبران ناپذیری را در سال های آینده به همراه دارد.
آموزش های تربیتی و ارزشی و حتی آموزش های درسی در نظام آموزش و پروش با کمک از روش های غیرمستقیم همچون اجرای نمایش به ویژه تئاتر کودک و نوجوان تدبیری است که همچنان در استفاده از آن کم کاری شده است.
در این راستا برخی از کارشناسان و صاحبنظران در گفت و گو با خطرنگار، بیان کردند که وزارتخانه های آموزش و پرورش، فرهنگ و ارشاد اسلامی و دیگر وزارتخانه های مربوطه، با کارکرد آموزشی و پرورشی تئاتر برای کودکان آشنایی کمی دارند و باید این کوتاهی به سرعت بر طرف شود.
عباس جهانگیریان نمایشنامه نویس و فعال حوزه تئاتر کودک روز چهارشنبه همزمان با ۲۰ مارس روز جهانی تئاتر کودک و نوجوان در گفت و گو با خطرنگار، می گوید: اکنون در دنیا از تئاتر به عنوان یک وسیله آموزشی و پروشی و حتی درمانی استفاده می شود اما در ایران توجه شایسته ای به این هنر به ویژه نمایش کودک و نوجوان صورت نگرفته است.

** تئاتر باید در مدارس جدی گرفته شود
جهانگیریان ادامه داد: سال ها در ارتباط با استفاده از روش های غیر مستقیم مانند نمایش و تئاتر کودک و نوجوان به عنوان تدبیری آموزشی در آموزش و پرورش تاکید کرده ایم اما کمتر شاهد ایجاد تحول در این زمینه بوده ایم.
وی، شکل‌گیری گروه ‌‌های تئاتر در مدارس و برگزاری جشنواره ‌‌های دانش‌آموزی تئاتر، تئاتر کودک و نوجوان با رویکرد آموزش مفاهیم ارزشی، اخلاقی و دینی و حتی اصلاح رفتارهای ناهنجار کودکان را بسیار حائز اهمت خواند.
مدرس و پژوهشگر تئاتر کودک و نوجوان به اهمیت کیفیت آثار نمایشی نیز اشاره و بیان کرد: خلق آثار نمایشی در حوزه کودک و نوجوان باید با توجه به نیازها، خواسته و شرایط بومی هر منطقه باشد تا تاثیرات القای مفاهیم ارزشی این آثار هنری نهادینه تر و عمیق تر شود.
وی تصریح کرد: تئاتر کودک و نوجوان باید به عنوان جایگزینی برای سخنرانی های خشک و مستقیم، وارد مدارس آموزش و پرورش شود و در این راستا دانش‌ آموزان بتوانند ضمن آشنایی، در نمایش حضور داشته ‌باشند.
جهانگیریان اضافه کرد: نوشتن نمایشنامه با موضوع های تربیتی و اخلاقی توسط دانش آموزان می تواند حتی در درمان مشکلات روحی و روانی آن ها نیز بسیار موثر باشد.
وی ضمن تأکید بر توجه بیشتر مسئولان به تئاتر کودک و نوجوان تأکید کرد: اجرای نمایش در مدارس ضمن جذب مخاطبان خاص هر نمایش، می‌تواند موجب هدایت نوجوانان به سمت و سوی هنر نمایش شود تا بتوانند در این عرصه فعالیت کنند.
فعال حوزه تئاتر کودک گفت: خلاقیت کودکان و نوجوانان در نمایش نمود می‌یابد و با ورود این هنر به درون مدارس می توان استعدادهای آنها را نیز شکوفا کرد.

**تئاتر از بهترین شیوه های تربیت و درمان کودکان است
کارشناس آفرینش های هنری کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان هنری استان سمنان، اجرای نمایش درباره مفاهیمی چون احترام به بزرگترها، اخلاق، آسیب اعتیاد، بی نظمی، پرخاشگری، درغگویی، نافرمانی، پرخوری، کم یا پرتحرکی و ترس های نامتعارف بسیار موثر است.
راحله دانایی اضافه کرد: برخی از کودکان به رفتارهای نامتعارف مختلفی دچار هستند که می توان با اجرای تئاتر و نمایش به اصلاح ناملایمات تربیتی آنان دست یافت.
وی بیان کرد: نویسندگان و نمایشنامه نویسان فعال در زمینه کودک و نوجوان، با الهام از کتاب های غنی دینی و اصیل فارسی، می توانند نمایشنامه هایی با محتوای آموزشی و القاء ارزش های فرهنگی، دینی و اخلاقی بنویسند.
دانایی، نقش کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان و نهادهای فرهنگی و هنری کشور را در آموزش هنرمندان و تولید آثار هنری پرمحتوا به ویژه با پرورش ذهن کودکان بسیار مهم خواند و گفت: کانون پرورش فکری هنری از طریق مشارکت کودکان و نوجوانان در نوشتن نمایشنامه و اجرای آن به شکوفایی خلاقیت کودکان کمک می کنند.
وی، کسب تجربه، آفرینش آثار هنری، کسب مهارت های مختلف و توانایی حل مسائل مختلف، افزایش حس زیباشناسی و افزایش حواس و تمرکز را از جمله مسائل کاربردی تئاتر و نمایش های صحنه ای برشمرد.
دانایی با اشاره به ضرورت اجرای نمایش توسط کودکان و نوجوانان گفت: انجام فعالیت های گروهی علاوه بر ایجاد شادی و سرگرمی، کسب مهارت ها و ارتباطات اجتماعی و رشد اخلاقی آنان را به همراه دارد.
کارشناس آفرینش های هنری کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان هنری استان سمنان با اشاره به اینکه فعالیت نمایشی در این کانون فرایند محور است، افزود: گروه های سنی ۶ تا ۱۷ سال در این کانون در کلیه فرایندهای تولید متن تا اجرا مشارکت می کنند و حتی اجرای نمایش خلاق با بداهه گویی به منظور تقویت ایده پردازی، تمرکز و فن بیان کودکان و نوجوانان نیز اجرا می شود.

**نحوه مدیریت و سیاستگذاری منشاء مشکلات تئاتر کشور
رئیس انجمن نمایش استان سمنان نیز به بیان مشکلات تئاتر اشاره و بیان کرد: مشکلات تئاتر در شهرستان های مختلف کشور تا حدی مشترک و یکسان است و نحوه مدیریت و سیاستگذاری علت اصلی و اساسی مشکلات تئاتر کشور محسوب می شود و تئاتر کودک و نوجوان نیز از این قواعد مستثنی نیست.
سید رحیم موسوی اظهار داشت: تعریف ساز و کارهای تشویقی برای هنرمندان هنرهای نمایشی برای علم آموزی موجب حل مشکلات تئاتر از جمله تئاتر کودک و نوجوان می شود.

**آموزش راهکار حل مشکلات تئاتر کشور است
‌معاون اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان سمنان گفت: مشکل و منشا اصلی تئاتر کشو، آموزش است و آموزش و پرورش به عنوان متولی آموزش باید بپذیرد آموختن فرهنگ، یک وظیفه است.
سیما رجبی استفاده از نمایش را به عنوان ابزاری برای تربیت کودکان و نوجوانان عنوان و بیان کرد: آموزش و پرورش همان گونه که در رشته های انسانی، تجربی، کار و دانش با به کارگیری متخصصان به آموزش می پردازد، باید با جذب متخصصان هنر در رشته های هنری از جمله تئاتر نیز آموزش ارائه دهد.
به گفته وی، مسوولان آموزش و پرورش در ۴۰ سال گذشته نسبت به آموزش هنر دغدغه نداشته اند و ضرورت تجدید نظر به منظور اعتلای هنر در شرح وظایف وزارت آموزش و پرورش، محسوس است.
وی اظهار داشت: در نظر گرفتن زنگ هنر در مدارس اتفاق مبارکی است اما زنگ هنر در مدارس زنگ تفریح و کلاس حاشیه ای تلقی می شود و آموزش حرفه ای و کاربردی هنر در این زنگ ارائه نمی شود.
رجبی تصریح کرد: ۹۰ درصد افراد یک کلاس ۸۰ نفره در هنرستان هنرهای زیبا، هیچ پیشینه هنری و آموزشی از قبل ندارند.
وی ابراز داشت: آموزش و پرورش باید به هنر و تئاتر توجه کند و از این ابزار برای هدایت اخلاقی و رفتاری دانش آموزان کمک گیرد.

**تئاتر کشور نیازمند تعریف راهبرد است
نمایشنامه نویس و مدرس تئاتر گفت: تئاتر حرفه ای و تئاتر کودک و نوجوان معیارهای خاص خود را دارد و نیازمند آموزش، تامین بودجه و احترام به جایگاه هنرمندان است.
به گفته اسماعیل همتی، در ظاهر جامعه اسم تئاتر، حرفه ای است اما در ذات بسیاری آماتور هستند و در شهرستان ها به دلیل نبود بودجه و امکانات نگاه حرفه ای وجود ندارد.
وی اظهار داشت: برای بهبود، پیشرفت و ارتقای تئاتر باید جایگاه هنرمند و هنرجو براساس آزمون و خطا و در نظر گرفتن معیار و ملاک سطح بندی شود تا کاربردهای این هنر به ویژه در گروه های سنی پایین تر تجلی پیدا کند.
همتی خاطر نشان کرد: اکنون هنرمندان تئاتر حتی حوزه کودک و نوجوان که بسیار حساس و دقیق است، رغبتی به آموزش ندارند و علت آن فقدان احساس نیاز است.
این مدرس دانشگاه با تاکید بر این که باید هدف های کاربردی تئاتر در حوزه کودکان و نوجوانان، مورد بازنگری قرار بگیرد و سپس براساس آن وظیفه و آموزش تعریف شود، گفت: آموزش در هنر نیازمند بازتعریف و بازسازی است اکنون به دلیل نبود مدیریت، تئاتر به خوبی تدریس نمی شود.
همتی افزود: مقوله هنر و تئاتر بسیار مهم و اثرگذار در همه حوزه ها به ویژه حوزه کودک است و برای بهره گیری از این هنر باید به صورت علمی و جدی به آن پرداخته شود و از این هنر به عنوان روش آموزشی غیرمستقیم به منظور نهادینه کردن ارزش های اخلاقی استفاده شود.
به گفته وی، برای اثرگذاری تئاتر در القای مفاهیم به کودکان و نوجوانان باید فاصله آموزه های دانشگاهی با آموزه های اجرایی کاهش یابد و به عبارتی آموزش ها کاربردی و متناسب با نیاز و شرایط سنی، فرهنگی و بومی آنان باشد.
۷۳۴۲م/۶۱۰۳

انتهای پیام /*

فرهنگی

تئاتر

تربیت کودکان

سمنان