ادراک وسیع و رفتار تازه با زبان در شعر

در میان سیل مهیب دلنوشته‌هایِ شعرنما که منتشر می‌شود دیدن و یافتن مجموعه‌شعری واقعی، حکم رسیدن به کیمیا را دارد.
کیومرث یزدانی شاعر اصفهانی، سال‌ها شعر نوشت و منتشر نکرد تا سال ۹۶ که بلاخره منتخبی از شعرهایش را توسط نشر مایا منتشر کرد با نام «در کیهانِ من درختانی روئیده».
اولین مشخصه مهم در شعرهای این کتاب، اندیشه‌گی و ادراک حیرت‌انگیز شاعر است که در قالب ساخت و سازهای پیاپی زبانی، این ادراک و اندیشه‌ها اجرا و ظهور می‌کنند:
«مَرد بود/ پرستوی قصه‌ای نبود/ فکرش را بکن؛/ پیراهن بلندی پُر از نارنج/ که بوی اسفند می‌دهد/ و تمام کلمات دنیا/ از یادش رفته بود… ». (ص ۴۳ از کتاب).
یزدانی تخیلی وسیع دارد که وقتی با حس و فکرهایش درهم می‌پیچید، تصاویر و ترکیب‌هایی بسیار نو و حیرت‌انگیز می‌سازد؛ در واقع در شعرهای او مدام و مدام سه عنصر «حس‌آمیزی»، «تصویرسازی» و «ساخت و سازهای زبانی» تکرار می‌شود. او جهان و زندگی را نه از منظر مشاهده‌ای و رئالیته‌ ساده، بلکه از منظر «ادراکی-احساسی» در شعرهایش می‌آورد؛ وقتی پای ادراک، ‌تخیل و اندیشه در میان باشد، به‌شکل خودکار برای اجرا کردن آن‌ها در متن، به ساختاری خاص و نو نیاز است و کیومرث یزدانی به خلاف عده زیادی از شاعران که در شعرهایشان تنها به توصیف! صفت‌سازی و استعاره و تشبیه پناه می‌برند، در شعرهایش به خلق تصاویر ذهنی پیاپی، حس‌آمیزی و نیز نشانه و استعاره‌سازی‌های پیاپی روی آورده است؛ به پرداخت زبانی نویی که فقط از آن اوست نه هیچ‌ شاعر دیگری؛ یعنی جنس کلماتش و نحوه‌ رفتارش با ساختمان زبان، منحصر به خودش است که این موضوع مهمی‌ست:
«در این سرزمین/ حسِ اندوه‌بار هر کس/ تنهاییِ خود را انجام می‌دهد/* / می‌دانم اینک و اکنون‌ات کجاست/ جایی به احتمالِ/ در این جهان هیچ‌کس مرا نخواهد دید/* / مرا به یاد بیاور/ برای نوبرانه‌ی بوسه‌ای/ پیش از آغازِ پراکندگی…/ چنان‌که من مردی را به یاد دارم/ که در مِــه از کناره‌های من گذشت… ». (ص ۴۶ از کتاب)
برای ما شاعران و منتقدان ادبی و برای مخاطبان خاص شعر، آنچه در شعر مهم است «احساسی‌گری و شعار و خوشگل‌نویسی» نـیـسـت بلکه نوع رفتار تازه شاعر با زبان و رسیدن به اندیشه و مفاهیم خاص و تازه، استفاده مناسب و حتی نو از عناصر ساختاری مثل ترکیب‌سازی و تصویر و استعاره و نماد و در نهایت ادراک و اندیشه خاص شاعر از مقولات و‌ موضوعات است. در شعرهای کتاب «در کیهانِ من درختانی روئیده»، ما شاعری را می‌بینیم که جهان و زندگی را به حوزه ادراک درآورده، و آن ادراک را هم در بافت زبانی و ساختاری منحصر به خود، اجرا و ارائه کرده است؛ شعری مانند این:
«کمی زنده‌ام، فقط همین/ گاهی که هوا خوب باشد/ بسیار تدریجی تعجب می‌کنم/ و خاموشی/ جاذبه‌ی بیشتری پیدا می‌کند/ * / تا از این پُلِ پوسیده/ داوودی‌هایم را بردارم / دردی در پیراهن‌اَم جابه‌جا می‌شود /* / مــن، ملودیِ تــو را / گُم کرده‌ام… ». (ص ۴۹ از کتاب)
مجموعه‌شعر «در کیهانِ من درختانی روئیده» از کیومرث یزدانی را نـشـر مـایـا در تیراژ ۱۱۰۰ نسخه با قیمت ۷۰۰۰ تومان منتشر کرده است.
از: رضـا قـنـبـری شاعر و منتقد ادبی
فراهنگ**۹۲۴۶** ۹۰۵۳

انتهای پیام /*

فرهنگی

شعر

نقد

کیومرث یزدانی